Η επίδραση της άσκησης στο σακχαρώδη διαβήτη είναι σημαντική. Δεν φαίνεται να επηρεάζει την πρόληψη εμφάνισης ΣΔ1, παίζει όμως ρόλο στην πρόληψη εμφάνισης του ΣΔ2. Και στους δυο τύπους διαβήτη παίζει ρόλο στην πρόληψη χρόνιων επιπλοκών.
Η άσκηση επιπλέον παίζει σημαντικό ρόλο:
- Στη μείωση της αρτηριακής πίεσης
- Στη βελτίωση των λιπιδίων
- Στην απώλεια βάρους
Απαραίτητη προϋπόθεση ο προληπτικός έλεγχος για πιθανή στεφανιαία νόσο (ηλεκτροκαρδιογράφημα, δοκιμασία κοπώσεως). Αν διαπιστωθεί στεφανιαία νόσος, αυτή πρέπει πάντα να διορθώνεται και μετά να επιτρέπεται στον ασθενή η άσκηση.
Προσοχή απαιτείται επίσης επί ύπαρξης πιθανών επιπλοκών όπως παραγωγικής αμφιβληστροειδοπάθειας, νεφροπάθειας, νευροπάθειας. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να αποφεύγονται ασκήσεις που απαιτούν απότομες κινήσεις του κεφαλιού, άρση βαρών ή εκθέτουν τα πόδια σε αυξημένο κίνδυνο. Ο τύπος άσκησης που προτιμάται στους διαβητικούς γενικά είναι η ‘’προπόνηση αντοχής’’. Προτιμάται το περπάτημα, το γρήγορο βάδισμα, το τρέξιμο, η ποδηλασία, η κολύμβηση, τα ομαδικά αθλήματα με μπάλα.
Αθλητικές δραστηριότητες όπως η ορειβασία, η χιονοδρομία, οι καταδύσεις εμπεριέχουν κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Η ένταση της άσκησης πρέπει να είναι προοδευτικά αυξανόμενη. Συνιστάται άσκηση μικρής-μέτριας έντασης. Ο μέγιστος καρδιακός ρυθμός για τα απροπόνητα άτομα υπολογίζεται από τον τύπο 220-ηλικία, ενώ για προπονημένα άτομα 205-(0,5 x ηλικία).
Η άσκηση πρέπει να ξεκινάει σταδιακά με προθέρμανση, ασκήσεις διάτασης των μυών και προετοιμασία καρδιάς και πνευμόνων. Ακολουθεί η φάση της κυρίως άσκησης και τέλος η φάση της ‘’αποθεραπείας’’ με χαλαρό περπάτημα για επαναφορά του καρδιακού ρυθμού στα προ της άσκησης επίπεδα.
Η άσκηση πρέπει να γίνεται τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα. Προτιμότερη είναι η καθημερινή προγραμματισμένη άσκηση μισής με μια ώρα.
Όσον αφορά τους διαβητικούς που θεραπεύονται με ινσουλίνη:
- Η άσκηση πρέπει να αποθαρρύνεται την ώρα αιχμής της δράσης της ινσουλίνης, γιατί υπάρχει κίνδυνος υπογλυκαιμίας
- Η άσκηση να αποφεύγεται πριν το γεύμα γιατί μπορεί να οδηγηθεί σε υπογλυκαιμία
- Η άσκηση να αποφεύγεται όταν το σάκχαρο είναι υψηλό > 250mg/dl
- Να μην γίνεται ένεση της ινσουλίνης στο μέλος που πρόκειται να ασκηθεί
- Ο ασθενής πρέπει να μετράει το σάκχαρο του πριν την άσκηση και αρκετές ώρες μετά
- Συνιστάται η πρόσληψη 20g υδατανθράκων πριν την άσκηση και κατόπιν 10g υδατανθράκων ανά ώρα κατά τη διάρκεια της άσκησης
- Η δόση της ινσουλίνης πριν την άσκηση να μειώνεται κατά 25% και πιθανό να χρειασθεί μείωση της δόσης και μετά την άσκηση ακόμα και των δόσεων της επόμενης ημέρας
- Επειδή υπάρχει πάντα ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας κατά την άσκηση, πρέπει πάντα να υπάρχει διαθέσιμη γλυκόζη ή ζάχαρη και κάποιο συνοδό άτομο που να γνωρίζει το πρόβλημα και τον τρόπο αντιμετώπισης της υπογλυκαιμίας